SİGORTA SÖZLEŞMESİ

 

 

Sigorta sözleşmesi, sigorta güvencesini üzerine alan sigortacı ile prim ödeme borcu altına giren sigorta ettirenin arasında düzenlenen bir sözleşme türüdür. Yukarıda belirttiğim üzere sigorta sözleşmeleri her iki tarafa da borç yükleyen bir sözleşmedir.

TTK. m. 1401’de sigorta sözleşmesi tanımlanmıştır:

“Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi halinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir.”

Sigorta sözleşmesinin kurulabilmesi için aşağıdaki hususları içermesi gerekmektedir.

    1-     Taraflar (Sigortacı-Sigorta Ettiren)

    2-     Lehtar (Sigorta Alacaklısı-Sigortalı)

    3-     Sigorta Menfaati

    4-     Prim

    5-     Riziko

    6-     Sigorta Bedeli

 

    ·       Sigorta Sözleşmesinin Şekli

Sigorta sözleşmesinin yapılması şekle bağlı değildir. Sigorta ilişkisinin doğması için sigortacı ile sigorta ettirenin yukarıda bahsettiğim zorunlu unsurlar üzerinde yazılı veya sözlü olarak anlaşmaları sigorta sözleşmesinin kurulması için yeterli olacaktır.

Bütün sözleşmeler gibi sigorta sözleşmeleri de tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanları ile kurulmaktadır. Ancak yeni TTK. m. 1405/1’ de sigortacının susmasına sonuç bağlanmıştır. Maddeye göre sigortacı ile sigorta sözleşmesi yapmak isteyen kişinin, sözleşmenin yapılması için doldurduğu teklifname, verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde reddedilmemişse taraflar arasında sigorta sözleşmesi kurulmuş sayılacaktır. Yani Türk Ticaret Kanunundaki düzenleme uyarınca sigortacının susmasına sonuç bağlanmıştır.

Yukarıda dediğim gibi sigorta sözleşmelerinin yapılması şekle bağlı değildir. Sözlü şekilde de sigorta sözleşmesi yapılabilmektedir. Ancak sözlü şekilde yapılan sigorta sözleşmelerinde, tarafların arasında ileride bu sigorta ilişkisinden kaynaklı bir uyuşmazlık olması durumunda karşımıza ispat sorunu çıkmaktadır. Bu durumda sigorta poliçesi, tarafların arasında bir sigorta sözleşmesi bulunduğunu ispata yarar. Poliçenin bulunmadığı durumlarda da ispat mümkündür. Ticari defterlere, tarafların beyanlarına ve bu gibi delillere dayanarak sigorta ilişkisinin varlığı ispat edilebilir.

    ·       Sigorta Sözleşmesi Düzenlenirken Uyulması Gereken Esaslar

-       Sigorta sözleşmelerinin koşulları, müsteşarlıkça onaylanan ve bütün sigorta şirketlerinde aynı şekilde uygulanacak olan genel koşullara uygun olmalıdır

-        Sigorta şirketleri ve acenteleri tarafından, sigorta sözleşmesine dair tüm aşamalarda sigorta ettiren yeterli bir şekilde aydınlatması, bilgilendirmesi gerekmektedir. Sigorta şirketi veya acenteleri bilgilendirme yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmediği durumda sigorta ettiren sigorta sözleşmesini feshedebileceği gibi uğradığı zararın tazmin edilmesini de talep edebilir.

-        Sigortacının, sözleşmede kapsam dahilindeki risklerin dışında kapsam dışı olan riskleri de açıkça belirtmesi gerekir. Belirtilmemiş riskler teminat kapsamında sayılmaktadır.

-      Sigorta sözleşmelerinin dili duru olmalıdır. Sözleşme metni, sigorta ettiren tarafından rahatlıkla anlaşılır olması önemlidir. Yabancı kelimeler kullanılmamalıdır, kullanılacaksa eğer TDK tarafından belirlenen kelimeler kullanılmalıdır.

 

Stj. Av. Batuhan Berk MAZLUM