6222 SAYILI SPORDA ŞİDDET VE DÜZENSİZLİĞİN ÖNLENMESİ KANUNU VE SEYİRDEN YASAKLAMA TEDBİRİ

Dünya genelinde ve Türkiye’de spor faaliyetleri çok yoğun bir şekilde sevilmekte ve bununla doğru orantılı olacak şekilde de büyük ve önemli kitlelere ulaşmayı başararak sporseverleri peşinden sürüklemektedir. Bunun bir sonucu olarak sporda şiddet karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’de ve dünyada özellikle futbol özelinde çok büyük kitleler birbirleriyle yarışma haline girmekte, çekişmeli süreçler yaşanmaktadır. Ülkemizde kanunen profesyonel olarak icra edilen tek spor dalı futboldur. Amatör dallarda oldukça başarılı ve dünya çapında başarılara sahip olsak bile durum böyledir. Bu sebeple bu yazımda 6222 sayılı kanunun futbol üzerine olan kısımlarının üzerinde biraz daha fazla duracağım.

6222 sayılı kanunun 1. maddesindeki tanıma göre kanunun amacı; “müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların sürekli veya geçici olarak grup halinde bulundukları yerlerde veya müsabakanın yapılacağı yere geliş ve gidiş güzergâhlarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesidir” şeklinde ifade edilmektedir. Kanunun lafzına bakıldığında bu kanunun çıkarılmasındaki amacı gayet net bir şekilde belirtilmiştir. Peki, bu amacın kapsamı nedir? Ne kadar kapsayıcı olabilecektir? Kanun 2. maddesinde bunu açıklamıştır. Madde 2’ye göre: “Bu kanun; müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında, spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde bulundukları yerlerde veya müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergâhlarında, takımların kamp yaptığı yerlerde uygulanacak güvenlik önlemlerini, şike, teşvik primi ve diğer yasak fiil ve davranışları, bunlara uygulanacak yaptırımları, spor kulüplerinin, spor kulübü yöneticilerinin, sporcularının ve diğer görevlilerinin, genel kolluk veya özel güvenlik görevlilerinin, hakemlerin, taraftarların, taraftar derneklerinin, taraftar temsilcilerinin, spor federasyonlarının, yazılı veya görsel ya da işitsel kitle iletişim kuruluşları ile mensuplarının ve diğer ilgili kişi ve kurumların spor müsabakalarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesine ilişkin hususlardaki görev ve sorumluluklarını kapsar. ” şeklinde kapsam alanına dair açıklaması yapılmaktadır.

Madde açıklamalarından da yola çıkılabileceği üzere 6222 sayılı düzenleme ile saha içinde ve dışında huzurun ve sükûnetin sağlanması amaçlanmıştır. Dijital bilet uygulaması olan Passo üzerinden ayrıca spor müsabakalarına katılan seyircilerin hem güvenliklerinin ve keyifli bir şekilde müsabakayı takip edebilmeleri sağlanmaya çalışılmış hem de müsabakalarda huzuru bozan ve taşkınlığa sebep olan kişilerin hak ettikleri cezaları alabilmeleri sağlanmaya çalışılmıştır. Ancak gelinen noktada uzun yıllardır süre gelen bu uygulama sonucunda ne kadar başarılı olunabildiği hususu tartışmaya açık bir konudur. Bu kapsamdaki müeyyidelerden biri olan seyirden yasaklama konusunu açıklamamız gerekirse şu şekilde ifade edilebilir. Spor müsabakalarını ve bu müsabakalar arasında gerçekleşme ihtimali olan antrenmanları, yerinden takip etme, inceleme yapma, gözlemde bulunma yahut eğlence amaçlı olarak izleyebilme hakkından ceza verilen kişiyi mahrum etme, men etme olarak anlaşılmalıdır. Bu men durumunun spor müsabakasının veya antrenmanların gerçekleştirileceği olan alan üzerine bir ceza olduğunu söylememiz gerekmektedir.

Hakkında seyirden yasaklama kararı verilen kişi bu alanlara giremeyecektir. Bu alanların nereler olduğu ilgili yasal mevzuatta düzenlenmiş bulunmaktadır. Bu düzenlemenin geçtiği madde 18’e göre: “Kişinin, bu kanunda tanımlanan veya yollamada bulunulan ilgili kanunlardaki suçlardan dolayı mahkemece kurulan hükümde, hakkında güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklanmasına karar verilir. Seyirden yasaklama ibaresinden kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla spor alanlarına girişinin yasaklanması anlaşılır.” şeklinde düzenleme alanı bulmuştur. Bu maddede ifade edilen ceza türü bir güvenlik tedbiri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tedbir Türk Ceza Kanununda yer almasa bile 6222 sayılı kanun ile düzenlenen bir güvenlik tedbiri olarak karşımıza çıkmaktadır. Birazda 6222 sayılı kanunda yer alan suçlardan bahsederek yazımızın sonuna doğru gelelim;

    1.     Şike ve Teşvik primi suçu (11. Maddede ayrıntılı olarak düzenlenmiştir)

    2.     Spor alanlarına yasak madde sokulması ve müsabaka düzeninin bozulması

    3.     Hakaret içeren tezahürat yapılması

    4.     Spor alanlarına usulsüz seyirci girişi

    5.     Yasak alanlara girilmesi

    6.  Spor müsabakasından yasaklı olan kişinin müsabakanın yapılacağı gün, spor müsabakasının başlangıç saatinde ve başlangıçtan bir saat sonra bulunduğu yere en yakın olan kolluk birimine başvurmama suçu

şeklinde kısaca özetleyebiliriz.

Günümüzde 6222 sayılı kanunun uygulama alanları ve uygulama şekilleri açısından belirsizlikler olduğu, uygulamada bazen sıkıntılar yaşandığı gözlemlense de spor seyircilerinin huzuru ve seyir zevkinin sekteye uğramaması açısından dikkate alınmasında fayda bulunmaktadır. Yazımın sonunda sporun sevgi ve kardeşlik olduğunu belirterek herkese keyifli okumalar dilerim.

Stj. Av. Batın ÇEBİ