ARAÇ DEĞER KAYBI DAVALARI

Araç değer kaybı; aracın çift taraflı kaza sonrasında onarılması -orijinal parçalarla değiştirilmiş olsa dahi- sonucunda ilk halinin orijinalliğini yitirmesi ve ikinci el piyasasında değerinin düşmesini ifade etmektedir.

        Araç değer kaybı davaları kusurlu aracın sürücüsüne ve/veya sahibine ve kusurlu aracın trafik sigortacısına karşı açılabilir. Araç değer kaybı davasının sigorta şirketine karşı açılması halinde öncelikle sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulması gerekmektedir. Başvurunun yapılabilmesi için gerekli olan şartlar; 1- kazanın son iki yıl içerisinde gerçekleşmiş olması, 2- meydana gelen kazada %100 kusurlu bulunmuş olmamak, 3- araçta pert kaydının bulunmamasıdır. Bu başvuruda/ihtarda özellikle kaza tespit tutanağı, eksper raporu, araç ruhsat ve poliçe bilgileri, hasar görenin kimlik bilgileri, aracın hasar ve varsa onarım fotoğraflarının yer almasında fayda vardır. Tüm bu evrakların yanında sigorta şirketinin ödeme yapabileceği bir banka hesap numarasının ya da İBAN numarasının da ihtarnamede bulunması gerekmektedir. Sigorta şirketine başvuru yapıldıktan sonra sigorta şirketi 15 gün içerisinde talebi yanıtlamaz ya da reddederse araç değer kaybının tazmini için hukuki yollara başvurulabilecektir.

          Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında görevli mahkeme – davanın sigorta şirketine yöneltilmediği durumda- Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Ancak değer kaybı davalarının sigorta şirketine yöneltilmesi halinde görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemeleri olacaktır.  Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında 6100 sayılı HMK’nın 16. maddesi uyarınca birden fazla yetkili yer mahkemesi bulunmaktadır. Bunlar; trafik kazasının gerçekleştiği yer mahkemesi, sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi,  zarar görenin veya davalının yerleşim yeri mahkemesi şeklindedir.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır? Araç değer kaybı hesaplanırken bilirkişi tarafından aracın marka ve modeli, üretim tarihi, trafiğe çıkış tarihi, kaza anındaki kilometresi, kaza tarihi itibariyle muadillerinin ikinci el piyasasındaki rayiç değeri, hasar geçmişi ve niteliği, boyanan/değişen parçaları dikkate alınarak hesaplama yapılmaktadır.

            Araç değer kaybından doğan tazminat davaları zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl ve herhalde olay gününden başlayarak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. 

Değer kaybından doğan tazminat davalarına ilişkin bütün bunlardan bahsettikten sonra sigorta şirketlerinden araç değer kaybı talep edilmesi halinde sigorta şirketlerinin poliçe limitleri ile sorumlu olacağı hususuna da değinmek isteriz.

Bilindiği üzere Karayolları Trafik Kanunu’nun 91.madddesinin 1.fıkrasına göre motorlu araç işleteni sayılan kişilerin zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırması zorunludur. Motorlu bir aracın işletilmesi sırasında 3. bir kişinin yaralanmasına/ölümüne veyahut bir şeyin zararına neden olunduğu bir durumda zorunlu mali sorumluluk sigortası 3. kişiye karşı limitleri doğrultusunda sorumludur. Burada özellikle dikkat edilmesi gereken husus poliçe limitleridir. Zira poliçe limitlerini aşan zararlar bakımında sigorta şirketinin sorumluluğu bulunmayıp poliçe limitini aşan zararın tazmini hususunda sürücüye, araç sahibine veya varsa kendi kasko şirketinize başvurabilirsiniz.

Bu durumu bir örnek ile anlatmak gerekir ise, zarar veren aracın ZMSS poliçe limiti araç başına 200.000 TL kaza başına ise 400.000 TL olsun. Bunun 100.000 TL’si ile araç onarım bedeli karşılanmış ise ve sizin araçta 200.000 TL’lik bir değer kaybınız mevcut ise sigorta şirketlerinin sorumluluğu poliçe limitleri ile sınırlı olduğundan araç değer kaybınızın ancak 100.000 TL’sini karşılamak ile sorumludur. Dolayısıyla geri kalan 100.000 TL’lik araç değer kaybınızı ancak sürücüden, araç sahibinden veya varsa kasko şirketinizden talep edebileceksinizdir.

Yine belirtmekte fayda var, zincirleme trafik kazalarında poliçe limitleri hususunda dikkat edilmesi gereken kaza başına poliçe limitleridir. Zira 4 araçlı bir trafik kazası olduğunu varsaydığımız bir durumda araç başına 200.000 TL poliçe limiti demek 4 araca 200.000 TL’den 800.000 TL ödeme yapılabileceği anlamına gelmemekte bu durumda kaza başına poliçe limitlerine bakmak gerekmektedir.

           

                                                                                                                           Stj. Av. Gülsüm ESER