İSTİRDAT DAVASI

Kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup itirazının icra mahkemesince kaldırılması nedeniyle, kesinleşen icra takibine rağmen, borçlu olmadığı iddiasında bulunabilir. Borçlu olmadığı iddiasında bulunan borçlu, borçlu olmadığını tespit ettirebilmek amacıyla icra takibi devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabilir. Bu menfi tespit davasında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı alarak aleyhine devam etmekte olan icra takibinin durdurulmasını ve menfi tespit davasının sonucu lehine sonuç verince de icra takibinin iptalini sağlayabilir.

Borçlu, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu meblağın kendisine geri verilmesi amacıyla alacaklıya karşı istirdat (geri alım) davası açabilir.

Eğer borçlu menfi tespit davası açmış ve bu dava sırasında ihtiyati tedbir kararı verilmesinden bahisle borç alacaklıya ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir.

İstirdat Davasının Şartları

1) Geri Verilmesi İstenen Meblağın İcra Takibi Sırasınca Ödenmiş Olması: İstirdat davası açılabilmesi için, borcun icra dairesine ödenmiş olması yeterli olup, paranın icra dairesince alacaklıya ödenmiş olması da şart değildir.

2) Meblağın Cebri İcra Tehdidi Altında Ödenmiş Olması: İcra dairesine yapılan ödemenin, borçlunun ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da itirazının kesin olarak kaldırılmış olması yüzünden yapılmış olması gerekir.

3) İstirdat Davasının Maddi Hukuka İlişkin Şartı: Davacı, istirdat davası açabilmek için maddi hukuk açısından borçlu olmadığı bir meblağı, cebri icra tehdidi altında ödemek zorunda kalmış olmalıdır.

4) İstirdat Davası Açma Süresi, Bir Yıldır: Bir yıllık süre, hak düşürücü süredir. Mahkeme bu süreyi resen gözetir.

İstirdat Davasının Sonuçları

1) İstirdat Davasının Kabulü: Davacı, istirdat davasını kazanır ise yalnız alacaklıya icra takibinde ödemiş olduğu meblağı değil aynı zamanda icra takibinde ödemiş olduğu icra harç ve giderlerinin de, davalı alacaklı tarafından, davacı borçluya ödenmesine karar verilir. Davanın kabulü durumunda davalı alacaklı, yargılama giderlerine, vekâlet ücretine ve faiz ücretine (talep edilmiş ise ödeme tarihinden itibaren temerrüt faizine) de mahkûm edilir.

Borçlu, istirdat davası sonucunda lehine verilen ilamı hemen icraya koyabilir. Bunun için, ilamın kesinleşmesi şart değildir.

2) İstirdat Davasının Reddi: Davacı borçlu, istirdat davasını kaybeder ise davalı alacaklıya yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir.

Stj. Av. Batuhan Berk MAZLUM