ÇOCUĞUN TESLİMİ VE ÇOCUKLA KURULACAK KİŞİSEL İLİŞKİYE DAİR İLAMLARIN YERİNE GETİRİLMESİ

Kanun değişikliğine gidilmeden önce çocuğun teslimi ve bununla alakalı ilam ve durumların düzenlemesi İcra İflas Kanununda hüküm altına alınmıştı. Fakat getirilen bir düzenleme ile bu uygulamaların icra daireleri tarafından gerçekleştirilmesine son verilmiştir. Bu göreve Adalet Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Adli Destek ve Mağdur Dairesi başkanlığına bağlı olan adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlükleri görevlendirilmiştir. 

         

Çocuğun teslimi ve çocuk ile kişisel ilişki kurulmasının düzenlenmesi ve ilgili hususlar ile alakalı düzenleme 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda düzenleme alanı bulmuştur. Kanunun gerekçesinden bahsetmemiz gerekirse; kanunun başlıca hedefi “çocuğun üstün yararı” ilkesinin çerçevesinde çocuğun anne ve babası ile birlikte ailelerinin aralarında daha farklı şekillerde anlaşmazlıklar oluşmasına izin vermeyecek şekilde bahsettiğimiz süreçlerin uygulanmasını ve işleyişini sağlamaktır. Çocuk ile kişisel ilişki kurulmasına dair kararlar ve çocuğun teslimine dair olan aile mahkemesi tarafından verilen kararların uygulayıcısı olan kurum adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlükleridir. Bu müdürlüğün bulunmadığı yerlerde ise Adalet Bakanlığı tarafından belirlenecek olan hukuk mahkemelerinin yazı işleri müdürlüğü görevli olacaktır. Çocuk Koruma Kanunu madde 41/B-(1)’e göre: Çocuk teslimine dair ilam veya tedbir kararları, yükümlüsü tarafından rızasıyla yerine getirilmediği takdirde hak sahibi, ilam veya tedbir kararının yerine getirilmesi için müdürlüğe başvurabilir. Yükümlü olan kişi emrin gereğini yerine getirmediği durumda, çocuğun bulunduğu yer neresi olursa olsun müdürlük tarafından çocuk alınacak ve hak sahibi olan kişiye teslim edilecektir. Böyle durumlarda kolluk kuvvetlerinden yardım alınabilmesi mümkündür. Kolluk birimleri bu durumda konu hakkındaki talepleri derhal yerine getirmek durumundadır. 

Aynı Kanunun bir diğer maddesi 41/c-(1)’e göre: Çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilam veya tedbir kararları, yükümlüsü tarafından rızasıyla yerine getirilmediği takdirde hak sahibi, ilam veya tedbir kararının yerine getirilmesi için müdürlüğe başvurabilir. Çocuk teslimi ve çocukla kurulacak olan kişisel ilişkiye dair ilam veya tedbir kararları müdürlük tarafından belirlenecek olan teslim mekânlarında gerçekleştirilmek zorundadır. 

Müdürlük tarafından verilen kararlara ilişkin itirazlar için kararın öğrenilme veya tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içerisinde, işlemi gerçekleştiren müdürlüğün bulunduğu yer aile mahkemesine şikâyette bulunulabilecektir. Bunun sonucunda mahkeme yapılan işlemler açısından bunların yerine getirilmesini durdurabilme işlevine sahiptir. Mahkeme şikâyet incelemesinde ivedilikle karar verir. Kural olarak dosya üzerinden inceleme yapılır ancak durumun gerekliliklerine göre ilgililerin dinlenilmesi suretiyle gerçekleştirilebilir. 

Şikâyet sonrası verilen karara tebliğ olduğu tarihten itibaren bir hafta içerisinde itiraz edilebilir. Karar bir hafta içerisinde verilir. İtiraz üzerine verilen karar kesinleşir, bu kararın aleyhine herhangi bir başvuru ve kanun yolu bulunmamaktadır.

Stj. Av. Batın ÇEBİ