TCK m.90 KAPSAMINDA İNSAN ÜZERİNDE DENEY

İnsan üzerinde deney yapma ve deneme yöntemleri ulusal ve uluslararası kanuni düzenlemeler ile kontrol altında tutulmakta olan önemli bir konudur. Yapılacak olan deney ve denemeler çok ciddi kontrollere tabi tutulmalıdır. Yazımızın konusu olan insan üzerinde deney ve deneme suçları ilk kez 5237 sayılı TCK’de düzenlenmiştir. Farklı kanuni düzenlemeler ile hukuki bir zemine oturtma çabası gösterilmiş olsa da işlenen fiile karşı herhangi bir yaptırım söz konusu olmamıştır. Nitekim Yargıtay’ın kararları kanun öncesi işlenen fiillerde, fiilin işlendiği tarih itibari ile suç olmadığı ve cezalandırılamayacağı yönündedir. TCK m.90’da bu husus kural olarak yasaklanmış fakat belli şartlar altında ve hukuken geçerli bir rızanın varlığı halinde yapılabileceği öngörülmüştür. Konumuzu incelemeden önce maddede bahsi geçen insan, deney, deneme ve bilimsellik kavramlarını kısaca inceleyeceğiz.

HAVAYOLU TAŞIMALARINDA TAŞIYICININ SORUMLULUĞU

    Yolcu taşımalarında taşıyıcının sorumluluğunun yumuşatılmış kusursuz sorumluluk olduğu ileri sürülebilir. Ancak taşımanın şekline göre özel hüküm niteliğinde kanun düzenlemeleri önceliklidir. Genel hüküm Türk Ticaret Kanunu’nun 914. Maddesinin ikinci fıkrasıdır; “Taşıyıcı, yolcuların kazaya uğramalarından doğacak zararı tazmin eder. Yolcunun kaza sonucunda ölmesi halinde, onun yardımından yoksun kalanlar uğradıkları zararın tazminini taşıyıcıdan isteyebilirler. Ancak, taşıyıcı kazanın kendisinin veya yardımcılarının en yüksek özeni göstermelerine rağmen, kaçınamayacakları ve sonuçlarını önleyemeyecekleri bir sebepten ileri geldiğini ispat ederse tazminattan kurtulur.”

AHLAK, ETİK VE ADALET ARASINDAKİ İLİŞKİ

Ahlak, belirli bir toplulukta kabul gören ve o topluluğun üyelerinin eylemlerinin nasıl olacağını belirleyen bağlayıcı ve geçerli birtakım davranış normlarıdır. Bu yönüyle ahlak görelidir ve yer- zamana göre değişkenli gösterir.

Etik, ahlak ve ahlakilik kavramları bağlamında yalnızca belli bir durum üzerine değil genel olarak kuralları ve normları sorgulayan ve bu kavramları doğru-yanlış, iyi-kötü gibi sınıflandıran bir felsefi düşünme şeklidir.

TÜRK HUKUKUNDA GÖÇ VE GÖÇMENLİK

Türk hukukunda göç kavramı Türk soyundan gelen ve Türk kültürüne bağlı olan kişilerin ülkemize yerleşme amacıyla gelmesini ifade etmektedir. Bugünkü yazımızda göçmenlik statüsü koşullarından ve sonuçlarından kısaca bahsedeceğiz.

ÇOCUĞUN TESLİMİ VE ÇOCUKLA KURULACAK KİŞİSEL İLİŞKİYE DAİR İLAMLARIN YERİNE GETİRİLMESİ

Kanun değişikliğine gidilmeden önce çocuğun teslimi ve bununla alakalı ilam ve durumların düzenlemesi İcra İflas Kanununda hüküm altına alınmıştı. Fakat getirilen bir düzenleme ile bu uygulamaların icra daireleri tarafından gerçekleştirilmesine son verilmiştir. Bu göreve Adalet Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Adli Destek ve Mağdur Dairesi başkanlığına bağlı olan adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlükleri görevlendirilmiştir. 

ARAÇ DEĞER KAYBI DAVALARI

Araç değer kaybı; aracın çift taraflı kaza sonrasında onarılması -orijinal parçalarla değiştirilmiş olsa dahi- sonucunda ilk halinin orijinalliğini yitirmesi ve ikinci el piyasasında değerinin düşmesini ifade etmektedir.

        Araç değer kaybı davaları kusurlu aracın sürücüsüne ve/veya sahibine ve kusurlu aracın trafik sigortacısına karşı açılabilir. Araç değer kaybı davasının sigorta şirketine karşı açılması halinde öncelikle sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulması gerekmektedir. Başvurunun yapılabilmesi için gerekli olan şartlar; 1- kazanın son iki yıl içerisinde gerçekleşmiş olması, 2- meydana gelen kazada %100 kusurlu bulunmuş olmamak, 3- araçta pert kaydının bulunmamasıdır. Bu başvuruda/ihtarda özellikle kaza tespit tutanağı, eksper raporu, araç ruhsat ve poliçe bilgileri, hasar görenin kimlik bilgileri, aracın hasar ve varsa onarım fotoğraflarının yer almasında fayda vardır. Tüm bu evrakların yanında sigorta şirketinin ödeme yapabileceği bir banka hesap numarasının ya da İBAN numarasının da ihtarnamede bulunması gerekmektedir. Sigorta şirketine başvuru yapıldıktan sonra sigorta şirketi 15 gün içerisinde talebi yanıtlamaz ya da reddederse araç değer kaybının tazmini için hukuki yollara başvurulabilecektir.

İSTİRDAT DAVASI

Kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup itirazının icra mahkemesince kaldırılması nedeniyle, kesinleşen icra takibine rağmen, borçlu olmadığı iddiasında bulunabilir. Borçlu olmadığı iddiasında bulunan borçlu, borçlu olmadığını tespit ettirebilmek amacıyla icra takibi devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabilir. Bu menfi tespit davasında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı alarak aleyhine devam etmekte olan icra takibinin durdurulmasını ve menfi tespit davasının sonucu lehine sonuç verince de icra takibinin iptalini sağlayabilir.

HİZMET TESPİTİ DAVASI

Hizmet tespiti davası sigorta bildirimi yapılmayan ve sigorta primi yapılmadan ya da sigorta primi eksik yatırılan işçinin bu durumu öğrenmesi üzerine sigortasız çalıştığı dönemlerin sigortalı hale getirilmesi için açılan davadır.

Hizmet tespiti davasında ispat yolu olarak davacı tarafından iş sözleşmesine bağlı çalışıldığının kanıtlanması yoluna gidilir. Ancak yapılmış olan iş sözleşmesinin sigortalı çalışmaya uygun işlerden olması gerekmektedir.

6222 SAYILI SPORDA ŞİDDET VE DÜZENSİZLİĞİN ÖNLENMESİ KANUNU VE SEYİRDEN YASAKLAMA TEDBİRİ

Dünya genelinde ve Türkiye’de spor faaliyetleri çok yoğun bir şekilde sevilmekte ve bununla doğru orantılı olacak şekilde de büyük ve önemli kitlelere ulaşmayı başararak sporseverleri peşinden sürüklemektedir. Bunun bir sonucu olarak sporda şiddet karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’de ve dünyada özellikle futbol özelinde çok büyük kitleler birbirleriyle yarışma haline girmekte, çekişmeli süreçler yaşanmaktadır. Ülkemizde kanunen profesyonel olarak icra edilen tek spor dalı futboldur. Amatör dallarda oldukça başarılı ve dünya çapında başarılara sahip olsak bile durum böyledir. Bu sebeple bu yazımda 6222 sayılı kanunun futbol üzerine olan kısımlarının üzerinde biraz daha fazla duracağım.